همه چیز درباره مالیات حقوق ۱۴۰۴: از جدول نرخ‌ها تا معافیت‌ها

حقوق شما تنها یک عدد در فیش حقوقی‌تان نیست؛ بلکه پشت این عدد، قوانین، محاسبات و کسوراتی نهفته است که تأثیر مستقیمی بر درآمد واقعی شما دارد. مالیات حقوق یکی از مهم‌ترین بخش‌های این معادله مالی است که هر ساله بر اساس قانون بودجه تغییر کرده و در سال ۱۴۰۴ نیز دستخوش تغییرات جدیدی شده است.

اما آیا می‌دانید چگونه مالیات حقوق شما محاسبه می‌شود؟ آیا از معافیت مالیات حقوق جدید که می‌توانند درآمد خالص شما را افزایش دهند، اطلاع دارید؟ چگونه می‌توان با آگاهی از جدول مالیات حقوق ۱۴۰۴ از پرداخت مالیات اضافی جلوگیری کرد؟ اگر کارفرما یا حسابدار هستید، آیا می‌دانید ارسال لیست مالیات حقوق و پرداخت مالیات حقوق چه مسئولیت‌هایی برای شما ایجاد می‌کند؟

در این مقاله، به زبانی ساده و کاربردی، تمام نکات مهم مالیات حقوق ۱۴۰۴ را بررسی می‌کنیم. پس اگر می‌خواهید حقوق خود را بهتر مدیریت کنید، تکالیف مالیاتی خود را بشناسید و از آخرین تغییرات این حوزه مطلع شوید، ادامه این مقاله را از دست ندهید!

تعریف مالیات بر درآمد حقوق

مالیات حقوق همان بخش نامرئی از حقوق شماست که قبل از رسیدن به دستتان، توسط کارفرما مستقیماً به حساب دولت واریز می‌شود! به زبان ساده، هر فردی که در ازای کار خود حقوق، مزایا، پاداش یا اضافه‌کار دریافت می‌کند، بخشی از آن را به‌عنوان مالیات بر درآمد حقوق به دولت می‌پردازد.

بر اساس ماده ۸۲ قانون مالیات‌های مستقیم، این مالیات شامل هر نوع پرداختی نقدی یا غیرنقدی است که فرد در قبال ارائه خدمات به یک شخص حقیقی یا حقوقی دریافت می‌کند. نکته مهم اینجاست که طبق ماده ۸۶، این مالیات جزو مالیات‌های تکلیفی محسوب می‌شود، یعنی پرداخت آن به عهده کارفرماست، نه کارمند! کارفرما موظف است آن را از حقوق کارکنان کسر کند و به سازمان امور مالیاتی بپردازد.

چرا دولت مالیات حقوق دریافت می‌کند؟

در واقع این مالیات یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی دولت است و نقش کلیدی در ایجاد عدالت مالیاتی، توزیع متعادل درآمد و اجرای برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دارد. میزان مالیاتی که از حقوق شما کسر می‌شود، به سطح درآمد، نرخ‌های مالیاتی مصوب و سیاست‌های مالی دولت بستگی دارد و هر سال ممکن است تغییر کند؛ بنابراین، آگاهی از حسابداری حقوق و دستمزد، معافیت‌ها و جدول مالیات حقوق نه‌تنها برای کارفرمایان، بلکه برای هر حقوق‌بگیری ضروری است!

مالیات حقوق ۱۴۰۴ بر اساس لایحه پیشنهادی دولت

بر اساس لایحه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۴، نرخ‌های مالیات بر درآمد حقوق به‌صورت پلکانی و با در نظر گرفتن معافیت مالیاتی تعیین شده است. در ادامه، جدول مربوط به این نرخ‌ها ارائه می‌گردد:​

پله	درآمد ماهانه از	درآمد ماهانه تا	درآمد سالانه از	درآمد سالانه تا	نرخ مالیات
اول	۱	۲۴,۰۰۰,۰۰۰	۱	۲۸۸,۰۰۰,۰۰۰	۰٪
دوم	۲۴,۰۰۰,۰۰۱	۳۰,۰۰۰,۰۰۰	۲۸۸,۰۰۰,۰۰۱	۳۶۰,۰۰۰,۰۰۰	۱۰٪
سوم	۳۰,۰۰۰,۰۰۱	۳۸,۰۰۰,۰۰۰	۳۶۰,۰۰۰,۰۰۱	۴۵۶,۰۰۰,۰۰۰	۱۵٪
چهارم	۳۸,۰۰۰,۰۰۱	۵۰,۰۰۰,۰۰۰	۴۵۶,۰۰۰,۰۰۱	۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰	۲۰٪
پنجم	۵۰,۰۰۰,۰۰۱	۶۶,۶۶۷,۰۰۰	۶۰۰,۰۰۰,۰۰۱	۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰	۲۵٪
ششم	۶۶,۶۶۷,۰۰۱	بیشتر	۸۰۰,۰۰۰,۰۰۱	بیشتر	۳۰٪

 

این جدول نشان می‌دهد که درآمدهای پایین‌تر از ۲۴ میلیون تومان در ماه از پرداخت مالیات معاف هستند و با افزایش درآمد، نرخ مالیات به‌صورت پلکانی افزایش می‌یابد. این ساختار به‌منظور ایجاد عدالت مالیاتی و حمایت از اقشار کم‌درآمد طراحی شده است.

برای درک بهتر مالیات پلکانی، یک مثال ساده می‌زنیم:

فرض کنید آقای احمدی ماهانه ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان درآمد دارد. طبق جدول مالیاتی، درآمد او به چند بخش تقسیم می‌شود:

اولین بخش (۲۴ میلیون تومان اول) مالیات ندارد (۰٪).

بخش باقی‌مانده (۱۱ میلیون تومان) در پله دوم قرار می‌گیرد که نرخ مالیات آن ۱۰٪ است.

پس برای محاسبه مالیات:

۲۴ میلیون تومان اول هیچ مالیات ندارد.

۱۱ میلیون تومان با نرخ ۱۰٪ مالیات = ۱,۱۰۰,۰۰۰ تومان.

در نتیجه، آقای احمدی باید ۱,۱۰۰,۰۰۰ تومان مالیات بپردازد.

این مثال نشان می‌دهد که در سیستم مالیاتی پلکانی، هر بخش از درآمد با نرخ مختلف مالیات محاسبه می‌شود. این روش کمک می‌کند تا افراد با درآمدهای پایین‌تر کمتر مالیات بدهند و کسانی که درآمد بیشتری دارند، مالیات بیشتری پرداخت کنند.

جدول مالیات حقوق سال ۱۴۰۴، نرخ‌ها، تغییرات

در سال ۱۴۰۴، نرخ مالیات حقوق تغییراتی داشته و یک پله مالیاتی جدید به آن اضافه شده است. در قانون بودجه سال ۱۴۰۳، پس از نرخ ۲۰٪ مستقیماً به ۳۰٪ می‌رسیدیم، اما در سال ۱۴۰۴، نرخ ۲۵٪ به‌عنوان یک پله‌ی میانی اضافه شده است.

یکی دیگر از نکات مهم این است که برخی مزایا و درآمدهای خاص مانند حق‌السعی (غیر از حقوق و پاداش)، مزایای رفاهی و انگیزشی، حق‌التحقیق، حق پژوهش و حق کشیک با نرخ مالیاتی ۱۰٪ محاسبه می‌شوند.

همچنین، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و آموزشی، پزشکان (عمومی، متخصص و فوق تخصص بالینی تمام وقت جغرافیایی) و قضات دادگستری بر اساس ماده ۸۵ از قوانین مالیاتی مشمول شرایط ویژه‌ای خواهند بود.

نکات مهم درباره مالیات حقوق ۱۴۰۴

• تمامی کارمندان و کارگران که حقوق و دستمزد دریافت می‌کنند، مشمول مالیات بر حقوق خواهند بود.
• برخی از مشاغل خاص مانند مدیران و اعضای هیئت‌های سیاسی خارجی، معافیت‌های مالیاتی دارند.
• حق‌السعی، مزایای رفاهی و انگیزشی و برخی درآمدهای غیرمستقیم دیگر با نرخ ۱۰٪ مشمول مالیات می‌شوند.

با توجه به این تغییرات، پیشنهاد می‌شود افراد مشمول مالیات نسبت به محاسبه دقیق مالیات خود اقدام کرده تا از میزان کسورات مالیاتی خود اطلاع کامل داشته باشند.

نحوه محاسبه مالیات حقوق کارگران در سال ۱۴۰۴

برای محاسبه مالیات حقوق، ابتدا مجموع درآمد سالانه فرد محاسبه شده و سپس بر اساس جدول مالیات حقوق ۱۴۰۴، نرخ مالیاتی هر بخش به‌صورت پلکانی اعمال می‌شود. در اینجا یک مثال برای فردی با حقوق سالانه ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۵۰ میلیون تومان در ماه) آورده شده است:

تا سقف ۲۸۸,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۲۸.۸ میلیون تومان): معاف از مالیات

از ۲۸۸,۰۰۰,۰۰۱ تا ۳۶۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۷۲,۰۰۰,۰۰۰ ریال): ۱۰٪ مالیات → ۷,۲۰۰,۰۰۰ ریال

از ۳۶۰,۰۰۰,۰۰۱ تا ۴۵۶,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۹۶,۰۰۰,۰۰۰ ریال): ۱۵٪ مالیات → ۱۴,۴۰۰,۰۰۰ ریال

از ۴۵۶,۰۰۰,۰۰۱ تا ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال (۴۴,۰۰۰,۰۰۰ ریال): ۲۰٪ مالیات → ۸,۸۰۰,۰۰۰ ریال

مجموع مالیات پرداختی این فرد: ۷,۲۰۰,۰۰۰ + ۱۴,۴۰۰,۰۰۰ + ۸,۸۰۰,۰۰۰ = ۳۰,۴۰۰,۰۰۰ ریال (۳ میلیون و ۴۰ هزار تومان در سال)

جدول نرخ مالیات حقوق کارگران و کارمندان در سال ۱۴۰۴

در جدول زیر، نرخ مالیات بر درآمد حقوق برای سطوح مختلف درآمدی به‌صورت دقیق مشخص شده است:

میزان حقوق ماهانه (تومان)	نرخ مالیات	مبلغ مالیات قابل پرداخت (تومان)
تا ۲۴,۰۰۰,۰۰۰	معاف از مالیات	۰
۲۴,۰۰۰,۰۰۱ تا ۳۰,۰۰۰,۰۰۰	۱۰٪	۶۰۰,۰۰۰ (برای ۶ میلیون تومان مازاد)
۳۰,۰۰۰,۰۰۱ تا ۳۸,۰۰۰,۰۰۰	۱۵٪	۶۷۵,۰۰۰ (برای ۴.۵ میلیون تومان مازاد)
مجموع مالیات فرد با حقوق ۳۴.۵ میلیون تومان		۱,۲۷۵,۰۰۰

درواقع برای فردی با حقوق ۳۴.۵ میلیون تومان در ماه، مالیات پرداختی ۱.۲۷۵ میلیون تومان خواهد بود.

ابتدا ۶ میلیون تومان از ۲۴ تا ۳۰ میلیون با نرخ ۱۰٪ محاسبه شده (۶۰۰ هزار تومان)، سپس ۴.۵ میلیون تومان از ۳۰ تا ۳۴.۵ میلیون با نرخ ۱۵٪ محاسبه می گردد (۶۷۵ هزار تومان). مجموع مالیات این فرد ۱.۲۷۵ میلیون تومان در ماه خواهد بود.

اهمیت استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری در محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴

با توجه به اینکه محاسبه حقوق و دستمزد و تغییرات سالانه آن فرآیندی دقیق، حساس و زمان‌بر است، توصیه می‌شود کارفرمایان و حسابداران از نرم‌افزارهای تخصصی معتبر استفاده کنند. این یک نرم افزار حسابداری پیشرفته، نه‌تنها دقت محاسبات مالیاتی را تضمین می‌کند بلکه فرآیند ارسال اطلاعات به سامانه مودیان مالیاتی را به‌صورت خودکار انجام می‌دهد. در نتیجه، خطای انسانی به حداقل می‌رسد و کارفرما می‌تواند با خیالی آسوده بر سایر امور مدیریتی خود تمرکز کند.

یکی از شرکت‌های معتبر در این حوزه، پارسیک حساب است که با ارائه نرم‌افزارهای حسابداری مالیاتی پیشرفته، دقت، سرعت و کیفیت این فرآیند را برای مدیران تضمین مینماید.

معافیت مالیات حقوق بازنشستگان طبق قانون مالیات‌های مستقیم

بر اساس ماده ۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم، حقوق بازنشستگی، وظیفه، مستمری، پایان خدمت، خسارت اخراج، بازخرید خدمت، وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده از پرداخت مالیات معاف هستند. این معافیت شامل حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز می گردد.

بنابراین، در شرایط عادی و طبق قوانین فعلی، حقوق بازنشستگی در ایران از پرداخت مالیات معاف است و هیچ نوع مالیاتی مستقیم از آن کسر نمی گردد.

با این حال، اگر بازنشسته‌ای پس از بازنشستگی مجدداً به فعالیت شغلی پرداخته و درآمدی کسب کند، این درآمد مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. نرخ مالیات برای چنین درآمدهایی بر اساس قوانین مالیاتی کشور تعیین شده و ممکن است با توجه به میزان و نوع درآمد، نرخ‌های متفاوتی اعمال گردد.

میزان جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۴

براساس قوانین مالیاتی، پس از محاسبه حقوق و آماده‌سازی گزارش‌ها، ارسال ماهانه لیست مالیات حقوق کارکنان و ثبت آن در سامانه مالیات حقوق الزامی است.

• اگر لیست مالیات حقوق به موقع ارسال نشود یا اطلاعات آن مغایر با واقعیت باشد، جریمه‌ای معادل ۲٪ از مبلغ حقوق پرداختی اعمال خواهد شد.
• در صورت تأخیر در پرداخت مالیات حقوق، کارفرما موظف است ۱۰٪ از مبلغ مالیات معوقه را به عنوان جریمه پرداخت کند.
• علاوه بر این، برای هر ماه تأخیر در پرداخت مالیات، ۲.۵٪ به مبلغ مالیات معوقه اضافه خواهد شد.
• در صورتی که لیست حقوق در طول هر دوره ۳۰ روزه ارسال نگردد، کارفرما ملزم به پرداخت جریمه ۲٪ از حقوق پرداختی است.

آیا مالیات بر درآمد کارمندان دولت و کارکنان غیر دولتی متفاوت است؟

طبق قوانین جاری، هر فردی که برای شخص دیگری (چه حقیقی و چه حقوقی) کار می‌کند و در ازای انجام فعالیت‌ها یا کار مشخصی درآمد کسب می‌نماید، موظف به پرداخت مالیات بر حقوق است. این قانون برای تمامی کارکنان اعم از دولتی یا غیر دولتی یکسان بوده و هیچ تفاوتی در نحوه محاسبه یا پرداخت مالیات وجود ندارد؛ بنابراین، هر دو گروه موظف به پرداخت مالیات بر درآمد خود هستند.

زمان ارسال لیست مالیات حقوق

طبق مقررات ماده ۸۵ قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت‌کنندگان حقوق موظف هستند تا پایان ماه بعد، لیست مالیات حقوق کارکنان خود را به اداره امور مالیاتی ارسال کنند. به این معنی که اگر حقوق در ماه جاری پرداخت شود، لیست باید تا آخر ماه بعد ارسال شود. در صورتی که تغییراتی در فهرست ماه‌های بعدی وجود داشته باشد، تنها باید تغییرات اعمال شده را به سامانه ارسال کنید.

این تغییرات نسبت به سال‌های گذشته که مهلت 30 روزه برای ارسال لیست مالیات حقوق بود، اکنون به آخرین روز ماه بعد منتقل شده است.

مدیریت مالیات حقوق ۱۴۰۴، با نرم افزارهای تخصصی

محاسبه مالیات حقوق ۱۴۰۴ می‌تواند فرآیندی پیچیده و زمان‌بر باشد و حتی یک اشتباه کوچک در این مسیر ممکن است شما را با جریمه‌های سنگین روبرو کند. در چنین شرایطی، استفاده از نرم‌افزار حسابداری تخصصی توصیه میگردد.

نرم‌افزار حسابداری پارسیک حساب با امکانات پیشرفته و مطابق با آخرین تغییرات قوانین مالیاتی، محاسبه دقیق و به‌موقع مالیات حقوق 1404 را برای شما فراهم می‌کند. این محصول به‌طور خودکار اطلاعات را به سامانه مالیات ارسال کرده و از بروز هرگونه خطای انسانی جلوگیری می‌نماید. با قیمت مقرون به صرفه و پشتیبانی حرفه‌ای، پارسیک حساب انتخابی ایده‌آل برای کارفرمایان و حسابداران است که می‌خواهند امور حسابداری خود را با کمترین هزینه و بهترین کیفیت مدیریت کنند. کارشناسان خبره این شرکت آماده‌اند تا نرم‌افزار را مطابق با نیاز خاص شغلی و حرفه‌ای شما سفارشی‌سازی کرده و شما را در مسیر مدیریت مالیاتی بدون دغدغه همراهی کنند.